نقد و بررسی کتاب زن شرقی مرد غربی اثر مرتضی منطقی

پيش­گفتار

آن زليخا از سِپندان تا به عود جمله ­ي نام­ ها، يوسف كرده بود

موضوع محوري كتابي كه فراروي شماست، روان‌شناسي اختلافي زن و مرد مي­باشد. اگرچه كتاب حاضر با پرداختن به مسأله مهم تفاوت­هاي جنسيتي زن و مرد، حاوي اطلاعات ذي­قيمتي در اين جهت براي مخاطبان خويش مي­باشد، اما به سهم خود، به عنوان مقدمه­اي جهت ورود به بحث "روان­شناسي عشق" كه به صورت مجموعه­اي توسط نگارنده در دست تأليف است، محسوب مي­گردد. توجه به تشابه­ها و تفاوت­هاي زن و مرد، همواره به عنوان مقدمه‌اي جهت ورود به روان‌شناسي عشق (و خاصه بهداشتِ رواني در عشقِ شورانگيز)، لازم مي‌نمايد و مؤلفان مرجع، در ارتباط با مسأله عشق، به همين شكل رفتار كرده‌اند.

     جلد دوم اين مجموعه، به "روان‌شناسي عشقِ شورانگيز" (عشقِ رومانتيك) پرداخته، پس از بررسي اجمالي نظريه‌هاي موجود در زمينه عشق، با بررسي ميداني و استناد به بيانات بيش از 500 دختر و پسر درگير در عشق شورانگيز، به طرح علايم اين عشق، در آغاز، ميانه راه و انجام آن، پرداخته است.

     ملاحظه علايم آغازين عشق شورانگيز از شور، شعف، شيدايي، طراوت، نشاط، بروز خلاقيت­ها و نظاير آنها، در افراد عاشق‌پيشه، حكايت مي‌كنند. بررسي علايم عشق شورانگيز در ميانه راه عشق، مي‌نماياند، افراد عاشق، در ميانه اين راه، با فراز و نشيب­هايي در جريان عشقشان مواجه مي‌شوند كه آنها را در عين شگفت زده كردن، به تأمل وامي‌دارد. در نهايت، بررسي علايم پاياني عشق شورانگيز، دلالت بر آن دارد كه با وجود مشاهده برخي از شواهد مثبت در انجام عشق شورانگيز، دختران و پسران عاشق، از كاستي­ها، حرمان­ها، تلخ­كامي­ها و شكست­هايي نيز ياد مي‌كنند كه در مجموع عشق شورانگيز را بسان شمشيري دو لبه و دو دَمه، مي‌نماياند.

     جلدهاي سوم و چهارم مجموعه حاضر، بررسي مسايل "بهداشت رواني در عشقِ شورانگيز" و "تحول در عشق شورانگيز" را مدنظر قرار داده است. در جلد سوم، با بررسي يافته‌هاي حاصل از مصاحبه با دختران و پسران عاشق‌پيشه، روند تحول­هايي ­كه در جريان آغاز تا انجام عشق شورانگيز، به وقوع مي‌پيوندند؛ مورد توجه و بررسي قرار گرفته‌اند. با احصاي تحول­هاي پيش‌گفته، مشخص مي‌شود؛ در صورتي كه در عشق پديد آمده در بين دختران و پسران، بيشتر از ابعاد شناختي، ابعاد هيجاني مطرح باشد؛ غالبا" جهت تحول­ها در ابعاد رواني، فرهنگي، اجتماعي و حتي عقيدتي فرد، مطلوب نبوده، وي را با دشواري­هاي بسياري روبرو خواهند ساخت.

     جلد چهارم، با عنوان "عشق شورانگيز در گردونه تحول"، به بررسي مقايسه­اي تحول­هاي عشق شورانگيز اول و بعدي جوانان با يكديگر، اختصاص يافته است؛ اين جلد با بررسي ميداني ويژگي­هاي عشق اول، دوم و سوم شورانگيز دختران و پسران، تحول­هاي قابل توجهي كه در عشق شورانگيز بعدي افراد، در قياس با عشق نخست آنان پديد مي­آيد را مورد بحث قرار داده است.

     در دو جلد اخير، اولاٌ با عنايت به يافته‌هاي مطرح شده و ثانياٌ با استناد به روان‌شناسي اختلافي زن و مرد (كه در همين جلد مورد بحث قرار گرفته است)، رهنمودهايي جهت حفظ بهداشت رواني دختران و پسران درگير در عشق شورانگيز، ارايه گرديده است.

     جلدهاي پنجم و ششم مجموعه حاضر، به بررسي "عشق به هم­جنس- عشق مذكر و مؤنث-"، و "عشق ناگفته"، پرداخته‌اند.

     عشق مذكر و مؤنث، عشقي است كه در ميان افراد هم­جنس شكل مي‌گيرد. عشق ناگفته نيز عشقي است كه برخي از افراد (خاصه دختران مأخوذ به حيا)، از آن استقبال كرده، با وجود علاقه‌مند شدن به فردي از جنس مخالف، بدون طرح آن، براي مدت­هاي مديد آن را در ذهن خود نگاه داشته، با آن به سر مي‌برند.

     بررسي علايم آغازين، ميانه راه و انجامين عشق­هاي مذكر و مؤنث و عشق ناگفته، و مشخص كردن روند تحول عشق­هاي مزبور، محتواي مجلدات پنجم و ششم اين مجموعه را تشكيل مي‌دهند.

     هفتمين جلد مجموعه حاضر، با عنوان "عشق روي خط"، به بررسي تحول­هايي كه عشق در فضاي مجازي يافته است، مي‌پردازد. عاري شدن عشق از عاطفه و همزمان سرشار شدن آن از تنوع‌طلبي، ولنگاري، ولع جنسي، بي‌وفايي و نظاير آنها، از شاخصه‌هاي مهم عشق در فضاي مجازي مي‌باشند كه در جلد ششم اين مجموعه، مورد بحث واقع شده‌اند.

     "درمان در عشق"، جلد بعدي مجموعه حاضر را تشكيل مي‌دهد. در اين اثر، با توجه به روان‌شناسي اختلافي زن و مرد، يافته‌هاي پژوهش­هاي انجام شده در اين زمينه، در سطح جمعيت دختران و پسران، مورد توجه قرار گرفته‌اند و توصيه‌هاي لازم در اين جهت، با عنايت به تفاوت­هاي جنسيتي افراد، ارايه گرديده‌اند.

     سرانجام آخرين جلد مجموعه حاضر، با طرح "روان‌شناسي كمال"، به طرح بُعد متعالي عشق، پرداخته است.

     به نظر مي‌رسد مجموعه اخير، گامي در جهت روشنگري در زمينه روان­شناسي اختلافي زن و مرد از سويي و روان­شناسي عشق و محبت، از سوي ديگر باشد و مجموعه مباحث مزبور بتوانند با ارايه تصويري نسبتاٌ روشن از روند تحول انواع عشق­ها، مخاطبان را در ورود به يكي از پيچيده­ترين عواطف انساني ياري رسانده، آنان را در برخورد با تحول­هاي مثبت و منفي عميقي كه عشق مي‌تواند موجد آنها باشد، از سمت و سوي تحول­هاي درهم شكننده آن، به سمت سوق يافتن به سوي تحول­ هاي سازنده آن، راهنمون گردد.                 ان شاا... .

برچسب های مرتبط با کتاب زن شرقی مرد غربی اثر مرتضی منطقی