بررسی سیر تحولات معماری و شهرسازی تاریخی-فرهنگی در ایران نشانگر حرکتی تکاملی است؛ سیری مداوم و تدریجی که با برخورداری از اصول و مفاهیم مشخص، طی تاریخ طولانی خود آفریننده معانی و مصادیق متنوعی بوده است. این اصول و مفاهیم که ریشه در فرهنگ و طبیعت این سرزمین دارد، پس از ورود مظاهر مدرنیسم به ایران به فراموشی سپرده شد و به تدریج زمینه نابسامانی در عرصه معماری و شهرسازی را فراهم نمود. بی تردید بخش عمده ای از مشکلات و عوامل موثر در نابسامانی و آشفتگی معماری و شهرسازی معاصر ریشه در فقدان مبانی و بنیانهای نظری، مبتنی بر ویژگی های طبیعی، تاریخی و فرهنگی سرزمین ایران دارد.
