در کشور ایران، ضرورت وجود مدوّنی از کتاب‌های مهندسی زلزله و طراحی ساختمانهای مقام، برکسی پوشیده نیست. آموزش مبتنی بر سرفصل‌های مناسب در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی، ارتقاء دانش و تجربه‌ی مهندسان، تعریف و طرح مسائل پژوهشی مورد نیاز در این زمینه، مستلزم وجود کتاب‌هایی است که علاوه بر کیفیت علمی، با نیاز‌های بومی انطباق کاملی داشته باشد. در راستای رسیدن به هدف بزرگ جامعه‌ی ایمن که لازمه‌ی حیات بشری برای سیر تکامل است، طی تلاشی مستمر در بیش از یک دهه، دوره‌ی «دستنامه‌ی مهندسی زلزله»، تدوین شده است.
سخن مؤلف
با توجه به لرزه خیزی کشور ایران، وجود منابع علمی مناسب به‌منظور ارتقای دانش مهندسان عمران و معماری، یک امر ضروری می‌باشد. یکی از الزامات مهم در توسعه دانش لازم برای ساخت سازه های مقاوم در برابر زلزله، توجه به مسایل مربوط به اثرات دیوارهای پرکننده در سازه های بتنی و فولادی از نقطه‌نظر آیین‌نامه‌ی2800 می باشد. می‌توان گفت بر خلاف تمام تلاشهایی که توسط محققان انجام شده است، بخش اعظم جامعه مهندسی با مفاهیم مربوط به این بحث آشنایی کافی نداشته و چه بسا طرح هایی که بی‌جهت دست بالا بوده و یا اشتباهاً دست پایین می باشند. چنین منبعی می تواند علاوه بر استفاده های آموزشی در دانشگاه، مورد استفاده مهندسان طراح قرار گیرد. به‌منظور انجام وظیفه در راستای این رسالت، اینجانب بر آن شدم تا بر اساس آخرین دستاوردهای مهندسی زلزله و با توجه به تجربیات مربوط به زلزله های گذشته دوره «دستنامه‌ی مهندسی زلزله» را به جامعه‌ی مهندسی عمران و معماری کشور تقدیم کنم. این دوره شامل مجموعه نسبتاً کاملی از مطالب علمی این زمینه می باشد. کتاب حاضر بیستمین کتاب از این سری است.
از زحمات سرکار خانم ناهید تابش پور صمیمانه تشکر می گردد. همچنین از همکاری و مساعدت سرکار خانم احتشام فر تشکر می شود. آماده نمودن این اثر، بیش از هر چیز وامدار همراهی و مساعدت صمیمانه‌ی همسر اینجانب بوده و مراتب تشکر فراوان خود را از ایشان اعلام می کنم. از مهندسان و صاحب نظران محترم صمیمانه تقاضا دارم که اینجانب را مورد منت قرار داده و نظرات و پیشنهادات خود را به اینجانب اطلاع دهند، تا مورد نظر قرار گیرد.
برای تبادل نظر به سایت dastnameh.irمراجعه شود.
دکتر محمدرضا تابش پور
فهرست مطالب
فصل اول: ملاحظات آیین نامه ای مربوط به اثر دیوار پرکننده ی آجری
1.1 مقدمه 3
2.1 بند «1-5-3» آیین نامه ی2800 3
3.1 بند «1-5-5» آیین نامه ی2800 4
4.1 بند «1-5-6» آیین نامه ی2800 4
5.1 بند «1-5-7» آیین نامه ی2800 5
6.1 بند «1-8-1-2» آیین نامه ی 2800: منظم بودن در ارتفاع 5
7.1 بند «2-1-4» آیین نامه ی 2800 6
8.1بند «2-3-6» آیین نامه ی 2800: زمان تناوب اصلی نوسان، T 7
9.1 بند «2-3-8» آیین نامه ی 2800: ضریب رفتار ساختمان، R 12
10.1 بند «2-3-8-9» آیین نامه ی2800: ترکیب سیستم¬ها در ارتفاع 12
11.1 بند «2-3-10-3» آیین نامه ی2800 12
12.1 بند «2-4-2» آیین نامه ی 2800: روش تحلیل دینامیکی طیفی 15
13.1 بند «2-4-3-3» آیین نامه ی 2800: تحلیل تاریخچه ی زمانی غیرخطی 15
14.1 بند «2-5» آیین نامه ی 2800: تغییرمکان جانبی نسبی طبقات 15
15.1بند «2-8» آیین نامه ی2800: نیروهای جانبی زلزله وارد بر اجزای ساختمان 18
16.1 بند«2-10»آیین نامه ی2800: افزایش بار طراحی در ستون‌های خاص 19
فصل دوم: بررسی شکست ستون کوتاه و راه های جلوگیری از آن
1.2 مقدمه 29
2.2 ستون کوتاه 29
3.2 شکست برشی فولاد 31
4.2 مباحث تحلیلی 33
1.4.2طیف پاسخ 33
2.4.2بررسی تغییرات سختی 34
3.4.2 نسبت خمش و برش در ستون کوتاه 35
4.4.2 انواع ستون کوتاه 36
5.4.2 بررسی مکانیزم شکست خمشی و برشی 37
5.2 اثر غیر مستقیم خاموت عرضی در پدیده ی ستون کوتاه 40
6.2 تحلیل عددی شکست ستون کوتاه 41
7.2 راه های جلوگیری از شکست ستون کوتاه 42
8.2 بررسی آیین نامه ها 45
1.8.2 آیین نامه ی هند 45
2.8.2 آیین نامه ی ترکیه 45
فصل سوم: نکات تکمیلی بند(1-5-7) آیین‌نامه‌ی2800
1.3 مقدمه 49
2.3 ستون کوتاه در قاب دو بعدی 49
3. 3 ستون کوتاه در ساختمان سه‌بعدی 52
فصل چهارم: اثر دیوار پرکننده ی آجری بر پریود ارتعاشی سازه
1.4 مقدمه 63
4. 2 پریودهای اندازه گیری شده برای ساختمان ها 63
3.4 عباراتی برای تخمین پریود ساختمان ها 66
4.4 روابط اصلاح شده برای پریود ساختمان 68
5.4 جمع بندی و پیشنهاد 71
فصل پنجم: اثر دیوار پرکننده ی آجری بر تحلیل دینامیکی طیفی در آیین نامه ی 2800
1.5 مقدمه 75
2.5 تحلیل استاتیکی معادل 76
3.5 تحلیل دینامیکی و طیفی 77
4.5 پیشنهاد و جمع بندی 82
فصل ششم: افزایش بار طراحی در ستون های خاص
(بند 2-10 آیین نامه ی 2800)
1.6 مقدمه 85
2.6 ضوابط UBC-97 در مورد سیستم‌های باربر جانبی منقطع در ارتفاع 85
3.6 ضوابط IBC-2003 در مورد سیستم های باربر جانبی منقطع در ارتفاع 87
4.6 قضاوت مهندسی در طراحی طبقه ی نرم 94
فصل هفتم: آیین نامه ی نیوزیلند: قاب خمشی دارای دیوار پرکننده ی آجری
1.7 مقدمه 99
2.7 پارامترهای پانل دیوار پرکننده 100
7. 2. 1 سختی 100
2.2.7 مقاومت 101
7. 2. 3 ظرفیت‌های تغییر شکل 104
7. 3 پانل دیوار پرکننده‌ی دارای بازشو 104
7. 4 رفتار خارج از صفحه‌ی پانل دیوار پرکننده 105
5.7 اثر اجزای دیوار پرکننده بر اعضای قاب 105
7. 5. 1 نیاز برشی اعضای دیوار پرکننده 105
7. 5. 2 ظرفیت برشی اصلاح شده برای اعضای قاب بتن مسلح 107
7. 5. 3 طول هم‌پوشانی میلگردها 108
فصل هشتم: بررسی تطبیقی آیین نامه های مختلف دنیا
در مورد اثر دیوار پرکننده ی آجری
8. 1 مقدمه 113
8. 2 مقایسه‌ی آیین‌نامه‌ی کشورهای مختلف 114
8. 3 روش تحلیل 116
8. 4 روابط تجربی برای پریود طبیعی 116
8. 5 تعیین سهم قاب و دیوار از بار جانبی 121
8. 6 نامنظمی در پلان 122
8. 7 نامنظمی در نما (ارتفاع) 122
8. 8 ضریب کاهش نیروی طرح (R) 125
8. 9 جابه‌جایی نسبی جانبی 125
8. 10 مقاومت دیوار پرکننده ی آجری 126
8. 11 اثر بازشوهای دیوار آجری بر مقاومت 128
8. 12 مقاومت مربوط به شکست خارج از صفحه ی پانل دیوار 129
8. 13 سختی دیوار پرکننده 129
منابع 130
پیوست‌ها
پیوست اول: ضوابط یوروکد 8 در ارتباط با دیوار پرکننده آجری 135
پیوست دوم: ضوابط آیین نامه هند در ارتباط با دیوار پرکننده آجری 141
واژه‌نامه ی انگلیسی به فارسی 149
واژه‌نامه فارسی به انگلیسی 157
فهرست الفبایی 165
