مرجع کاربردی کالیبراسیون تجهیزات ابزار دقیق اثر عبدالکریم ماندگاری

درباره کتاب

کالیبراسیون را به گونه‌های مختلفی تعریف می‌کنند. با توجه به دیکشنری اتوماسیون و ابزاردقیق ISA ، واژه‌ی کالیبراسیون به معنای تستی است که در طی آن مقدار مشخصی از کمیت تحت اندازه‌گیری به یک ترانسدیوسر اعمال شده و قرائت خروجی متناظر با آن تحت شرایطی خاص ثبت می‌شود. یکی از تعاریف دیگر، کالیبراسیون را قابلیت تنظیم Zeroو تعیین Spanمورد نظر بیان می‌کند. به تعبیری دیگر، کالیبراسیون فرآیندی است که در آن یک تجهیز ابزاردقیق با یک دستگاه استاندارد دقت بالاتر مقایسه شده که هدف از آن آشکارسازی، همبستگی، تنظیم، اصلاح، و مستندسازی دقت و صحت تجهیز ابزاردقیق تحت مقایسه می‌باشد.

یک تجهیز ابزاردقیق جدید و تازه خریداری شده منطقاً نیازمند کالیبراسیون است. در واقع با این کار ما می‌خواهیم مطمئن شویم که وقتی این تجهیز جدید بر روی فرآیند نصب شده و در سرویس قرار می‌گیرد یک نمایش یا سیگنال خروجی درست را ارائه می‌دهد. اما چرا یک تجهیز ابزاردقیق که مدتی در سرویس قرار گرفته و به خوبی کار می‌کند و همچنین به طور پیوسته یک نمایش قابل انتظار را ارائه می‌دهد را نمی‌توان به حال خود رها کرد؟ پاسخ این است که گذشت زمان، فرسودگی، و حوادث غیر قابل پیش‌بینی سبب می‌شوند که قابلیت ردیابی نتایج آنها تا استانداردها زیر سوال رفته و نیازمند تأیید مجدد باشند.

 خطاهای یک تجهیز ابزاردقیق به دلایل مختلفی رخ می‌دهد که از آن جمله می‌توان انحراف (Drift)، عوامل محیطی، تغذیه‌ی الکتریکی، اضافه کردن اجزاء مختلف به لوپ خروجی، تغییرات فرآیند و غیره را نام برد. در فرآیند کالیبراسیون با اعمال یک سیگنال مشخص به تجهیز تحت تست و مقایسه کردن قرائت آن با قرائت دستگاه استاندارد، میزان خطای تجهیز آشکار می‌شود. در ادامه به نحوه‌ی بخش‌بندی این کتاب می‌پردازیم:

در فصل اول به بررسی اصطلاحات و تعاریف حوزه‌ی کالیبراسیون تجهیزات ابزاردقیق پرداخته شده و در ادامه خواننده با پرکاربردترین کالیبراتورها و تجهیزات کالیبراسیون آشنا می‌شود. در انتهای این فصل، مطالبی مفید در رابطه با کالیبراسیون و تنظیم رنج ترانسمیترهای فیلدباس بیان شده است.

در فصل دوم به نحوه‌ی کار با انواع کالیبراتورهای فشار از جمله Dead Weight Testerو Fluke pressure calibratorآموزش داده شده و در ادامه به فرآیند کالیبراسیون انواع ترانسمیترها و سوئیچ‌های فشار پرداخته می‌شود. همچنین در این فصل نحوه‌ی راه‌اندازی یک ترانسمیتر هوشمند با استفاده از یک HART Communicatorبه تفصیل شرح داده شده که می‌تواند برای خوانندگان جالب توجه باشد.

در فصل سوم انواع روش‌های کالیبراسیون ترانسمیترهای RTDو ترموکوپل شرح داده شده است. در پایان این فصل نیز با نحوه‌ی تنظیم و کالیبراسیون یک سوئیچ دما آشنا خواهید شد.

در فصل چهارم با اصول اندازه‌گیری سطح مخازن به وسیله‌ی ترانسمیترهای DP‌ آشنا شده و سپس به کالیبراسیون ترانسمیترهای Displacerای پرداخته می‌‌شود. در ادامه با اصول و روش تنظیم و راه‌اندازی انواع ترانسمیترهای سطح نوع رادار، اولتراسونیک، Guided Wave Radar، و خازنی آشنا شده و پارامترهای مهم آنها را خواهید شناخت.

در فصل پنجم با اصول کالیبراسیون ترانسمیترهای فلو آشنا می‌شوید. در ادامه انواع روش‌ها و تجهیزات کالیبراسیون ترانسمیترهای فلوی مایع از جمله Piston prover، Pipe Prover، و Master Metersو ترانسمیترهای فلوی گاز از جمله Soap Film Burette، Bell Prover System، Sonic Venturi-Nozzle، و PVTt به تفصیل مورد بررسی قرار خواهند گرفت.

در فصل ششم روش کاملاً عملی کالیبراسیون یک کنترل ولو ATOو یک کنترل ولو ATCقدم به قدم توضیح داده شده که می‌تواند برای خوانندگان آموزنده و جالب توجه باشد. در ادامه‌ی این فصل به روش کالیبراسیون پرکاربردترین پوزیشنرهای مورد استفاده در صنعت نفت ایران پرداخته شده است.