کتاب روانشناسی کار و ارگونومی اثر طباطبائی و قانع ناشر دانش بنیاد

توضیحات

پیشگفتار

     روانشناسی کار و ارگونومی، اصول بنیادی و کاربردی روانشناسی کار و ارگونومی را ارائه می‌کند. هدف از تالیف این کتاب، ارائه متون و تکنیک­ های کاربردی و مباحث نوین در روانشناسی کار و ارگونومی در یک مجموعه و در چارچوب مشخصی می ­باشد. به طوری که نه تنها دانشجویان با مطالعه این اثر بتوانند به طور سیستمی با کاربرد تکنیک‌ها و فنون رایج در تحلیل عوامل متنوع روانی و اجتماعی در محیط کار، آشنا شوند؛ بلکه ابزارهای لازم برای یادگیری مفاهیم و ارزیابی آنها نیز در اختیار اساتید و دانشجویان و علاقه­مندان قرار گیرد. بنابراین، بعد از آشنایی با تاریخچه روانشناسی کار (روانشناسی صنعتی- سازمانی) در فصل اول، اصول و مبانی کلی در رابطه با شناخت تفاوت‌های فردی و در نظر گرفتن آنها هنگام انتخاب کارکنان (فصل دوم)، روش‌های تحقیق مرتبط با رفتار و روانشناسی کار (فصل سوم)، مصاحبه‌های استخدامی، توانایی­ های انسانی و سنجش آن ها (فصل چهارم)، ارگونومی و عوامل روانی - اجتماعی محیط کار (فصل پنجم)، مدیریت و کنترل عوامل روانی- اجتماعی محیط کار (فصل ششم)، استرس، نظریه­ ها و مدل‌ها (فصل هفتم)، اندازه‌گیری و مدیریت استرس (فصل هشتم)، کیفیت زندگی کاری (فصل نهم)، و مطالعه و بررسی حادثه آفرینی (فصل دهم) به تفصیل مورد بحث قرار می­گیرد.

     جداول و نمودارهای بیشماری برای کمک به خواننده و آسان تر نمودن استفاده از این اصول و مبانی در تحلیل و طراحی ارگونومیک محیط کار از منظر روانشناختی ارائه شده است. بعلاوه، بعد از شناخت این اصول در فصول اول تا دهم کتاب، برای هر چه کاربردی­ تر کردن مسائل مهم در حوزه روانشناسی کار و ارگونومی، ابزارها و پرسشنامه ­های مطرح در حوزه روانشناسی شغلی - سازمانی و همچنین مقیاس های اندازه‌گیری متناسب با عوامل متنوع روانی و اجتماعی محیط کار، در فصل یازدهم کتاب ارائه شده است. ضمناً برای هر یک از پرسشنامه­ های ارائه شده، منابع مربوطه نیز گردآوری و تدوین شده تا دانشجویان، اساتید و محققین بتوانند مستقیماً به منابع مرتبط با حوزه تحقیق خود دسترسی داشته باشند.

     انگیزه و تلاش اصلی در نگارش این مجموعه بر این بوده که علاوه بر تدوین یک مجموعه کامل درسی، مجموعه ­ای کاربردی برای تدریس در دانشگاه­ ها و مؤسسات آموزشی و نیز استفاده کارشناسان فعال در صنایع فراهم شود. بنابراین، هدف از نگارش این اثر، غنی ­تر کردن پشتوانه علمی و عملی رشته نوپای ارگونومی در کشور و رفع مناسب و معنادار چالش دسترسی به منبعی جامع و معتبر در این زمینه بوده است. هرچند که برای ادامه راه و رفع کمبودها، بی­ نیاز از لطف اساتید گران­قدر، دانشجویان، همکاران و خوانندگان گرامی نمی­باشد. 

     بنابراین، این کتاب از یکسو با توجه به ارائه متون و تکنیک­ های کاربردی در یک چارچوب معتبر و علمی، منبعی ضروری برای فعالین صنعت از جمله ارگونومیست‌ها، روانشناسان صنعتی- سازمانی، مشاوران ایمنی و مهندسین صنایع بوده و از سوی دیگر، با توجه به انطباق این کتاب با سرفصل درس "روانشناسی کار و ارگونومی" برنامه آموزشی دوره کارشناسی ارشد رشته ارگونومی مصوب شورای عالی برنامه‌ریزی علوم پزشکی وزارت محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، کتابی ارزشمند برای دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری ارگونومی، کارشناسی رشته­های مهندسی ایمنی صنعتی و بهداشت حرفه ای و کارشناسی و کارشناسی ارشد رشته روانشناسی صنعتی - سازمانی و مشاوره و راهنمایی می‌باشد و امید است که اساتید محترم دانشگاه نیز جهت تدریس دروس ارگونومی، روانشناسی صنعتی، روانشناسی صنعتی و ارتقاء سلامت و بالاخره مشاوره و راهنمایی شغلی، از این کتاب استفاده نمایند.

شهناز طباطبایی

سعید قانع

مقدمه

     در این کتاب خواننده سیر تحول روانشناسی کار و ارگونومی را از لحاظ تاریخی و علمی به عنوان علوم جدید و کاربردی در دنیای امروز، مطالعه خواهد کرد. علاوه بر این خوانندگان گرامی با مباحثی چون حرفه، شغل، تفاوت‌های فردی، روش­های تحقیق در روانشناسی و علوم رفتاری، فرآیند انتخاب کارکنان، شیوه ­های مصاحبه استخدامی، محیط کار، ملاحظات روانشناختی محیط کار، تناسب بین شخص و محیط کار، ارگونومی و عوامل روانی– اجتماعی کار، شخصیت و ارگونومی، استرس شغلی، اندازه­ گیری و شیوه‌های کنترل آن، کیفیت زندگی کاری، استعداد حادثه آفرینی، و بالاخره با تعداد قابل توجهی از پرسشنامه های شغلی– سازمانی، سلامت عمومی و روانی و همچنین با مقیاس های سنجش عوامل روانی - اجتماعی کار، آشنا خواهند شد.

     هدف اصلی مولفین کتاب حاضر، ایجاد پلی بین دو رشته روانشناسی کار و ارگونومی است. امروزه نیازهای روانی، جسمانی و اجتماعی کارکنان در محیط­ های کار توجه روانشناسان، ارگونومیست‌ها و مدیران منابع انسانی را به خود جلب کرده است. از یک سو، روانشناسی با استمداد از نظریه­ های شناختی، رفتاری، اصول یادگیری، مطالعات مربوط به شخصیت و مسائل مرتبط با حیطه شغلی - سازمانی سعی در شناسایی و برطرف کردن نیازهای روانی کارکنان دارد تا بتواند در جهت ایجاد محیطی سالم و با نشاط گام بردارد. از سوی دیگر، ارگونومی به کمک شیوه‌ها و تکنیک ­های اندازه­ گیری خود به ارزیابی سطح ریسک ارگونومیک محیط کار می‌پردازد تا بتواند در جهت رفع وضعیت ­های نامطلوب موجود در آنها و طراحی محیط کار با هدف پیشگیری از اختلالات و بهینه ­ساختن به-زیستی اجتماعی و عملکرد کلی سیستم اقدام نماید. نکته جالب توجه اینکه، هر دوی این علوم با هدف تأمین سلامت جسمانی و روانی کارکنان در جهت به سازی فیزیکی محیط کار و ارتقاء سلامت روانی کارکنان اقدام می‌کنند. نقطه مشترکی که این دو رشته علمی را به یکدیگر نزدیک‌تر می‌کند، توجه به عوامل روانی و اجتماعی محیط کار است. به طور مثال، موضوع کیفیت زندگی کاری یکی از مباحثی است که در روانشناسی کار مطرح می‌شود، ولی یکی از شاخص های مهم در تامین کیفیت زندگی کاری مناسب و مطلوب، ارگونومی است. چنین موضوعاتی ارتباط بین این دو رشته علمی را روز به روز بیشتر و محکم‌تر می‌کند.

     این قرابت و نزدیکی موجب طرح و ارایه درسی تحت عنوان "روانشناسی در ارگونومی" شد که با توجه به ماهیت چند رشته ای بودن آن ها و کمبود منبع درسی برای ارایه به دانشجویان ارگونومی، نویسندگان درصدد تدوین این کتاب برآمدند. شایان ذکر است که کتاب حاضر منبع اصلی درس "روانشناسی در ارگونومی"، منبع جانبی برای درس‌های ماکروارگونومی و جامعه‌شناسی کار برای تدریس به دانشجویان کارشناسی ارشد ارگونومی است. این کتاب حدود 90 درصد از سر فصل درس‌های "روانشناسی صنعتی" و "روانشناسی صنعتی و ارتقاء سلامت" را پوشش می­ دهد و برای تدریس به دانشجویان کارشناسی رشته­ های مهندسی ایمنی صنعتی و بهداشت حرفه‌ای مناسب است. برخی از فصول این کتاب به عنوان منبع اصلی برای تدریس درس "نظریه های استرس" به دانشجویان دکتری ارگونومی معرفی می ­شود. بعلاوه، این کتاب رفرنس مناسبی برای تدریس درس "مشاوره و راهنمایی شغلی" به دانشجویان مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد رشته های روانشناسی صنعتی - سازمانی و مشاوره و راهنمایی است. و بالاخره، این کتاب یک رفرنس علمی و دانشگاهی و در عین حال، یک منبع اطلاعات کاربردی برای مدیران و مسئولان آموزش سازمان‌ها و مؤسسات دولتی و مراکز صنعتی که قصد تجهیز نیروی انسانی خود به دانش روانشناسی کار و ارگونومی و همچنین کاربرد آنها در محیط کار دارند، محسوب می­ شود.

فهرست مطالب

 فصل 1         

تاریخچه و معرفی روانشناسی کار    1

تاریخچه روانشناسی صنعتی- سازمانی    2

روانشناسی صنعتی/ سازمانی    2

حیطه‌های روانشناسی صنعتی- سازمانی    5

مجوز شغلی روانشناسان    6

تاریخچه روانشناسی صنعتی - سازمانی    8

سال‌های اولیه (1916-1900)    8

جنگ جهانی اول (1918-1917)    13

فاصله جنگ جهانی اول و دوم (1940-1919)    15

جنگ جهانی دوم (1945-1941)  18

به سمت تخصصی شدن (1963-1946)    20

مداخله دولت (1993-1964)   21

نگاه کلی    24

یادداشت: روانشناسی صنعتی - سازمانی و 11/9/2001    26

روانشناسی صنعتی - سازمانی بین فرهنگی    28

تعهد روانشناسی صنعتی - سازمانی    29

روانشناسی صنعتی - سازمانی و اقتصاد    30

خلاصه فصل    31

منابع    31

فصل 2        

حرفه، روانشناسی و تفاوت‌های فردی    37

انتخاب شغل، انتخاب سازمانی و اجتماعی شدن    38

راهنمایی و انتخاب شغل    40

تناسب شخص با شغل    41

انتخاب کارکنان    55

تجزیه و تحلیل شغل    58

یک چشم‌انداز پژوهشی    63

محیط کار    66

ملاحظات روانشناختی محیط کار    66

تناسب با کار    70

سازمان‌ها و عملکرد کارکنان    71

شخصیت و ارگونومی    73

ارزیابی‌های شخصیت برای استفاده در محیط شغلی    75

شاخص‌های چندمرحله‌ای شخصیت مینه‌سوتا    76

روابط میان محيط كار، محيط رواني و به- زیستی روانشناختي    78

مفهوم محيط‌هاي كاري و محيط‌هاي رواني    78

چگونگی ایجاد محيط رواني و عناصر تشکیل‌دهنده محيط كار    79

محيط فيزيكي    79

ويژگي‌هاي شغل    80

ويژگي‌هاي سازماني    80

عوامل برون سازمانی    80

رویکرد‌هايي براي درك چگونگی تأثیر محيط رواني بر به-زیستی روانشناختی    81

مدل‌هاي استرس عمومي    81

مدل تقاضا- كنترل    82

مدل ويتامين    82

تئوري رويدادهاي مؤثر    83

تعاملات و قراردادهای روانشناختي    84

بحث و نتیجه‌گیری    84

سه استنباط درباره شناخت كار و به-زیستی    85

منابع    85

فصل 3        

روش‌های اصلی تحقیق در روانشناسی کار    93

تاریخچة تحقیق در روانشناسی کار    97

روش‌های مختلف در تحقیق مربوط به رفتار و روانشناسی کار    102

مطالعات آزمایشگاهی در روانشناسی کار    102

مزیت‌ها    103

معایب    103

مطالعات میدانی    105

مزایا    105

معایب    105

تحقیق نیمه‌تجربی    106

مزیت‌ها    106

معایب    107

مشاهده فرد شرکت‌کننده    107

مزایا    107

معایب    108

تحقیقات کتابخانه‌ای/ تاریخی    108

مزایا    109

معایب    109

شبیه‌سازی و ایفای نقش    109

مزایا    110

معایب    110

نظرسنجی‌ها، پرسشنامه‌ها و مصاحبه‌ها    110

مزایا    111

معایب    112

نتیجه‌گیری    113

منابع    115

فصل 4        

مصاحبه استخدامی، توانایی‌های انسانی و سنجش آنها    117

مقدمه    118

وظایف عمده مدیریت منابع انسانی    118

فرآیند انتخاب    120

قابلیت اطمینان    123

اعتبار    124

اعتبار وابسته به ملاک    125

اعتبار محتوا و سازه    126

قابلیت تعمیم    127

فرایند انتخاب بر بهره‌وری تأثیر می‌گذارد    128

ارزش عملی    128

فرم درخواست شغل و رزومه    129

فرم‌های درخواست    129

رزومه    130

فرم درخواست استخدام    131

معرف    133

بررسی سوابق    134

آزمون‌های استخدام و نمونه کار    135

آزمون‌های توانایی فیزیکی    136

آزمون‌های توانایی شناختی    137

آزمون‌های عملکرد شغلی و نمونه‌های کاری    137

اندوخته‌های شخصیتی    138

انجام مصاحبه استخدامی    140

انواع مصاحبه    140

شیوه‌های مصاحبه استخدامی    141

مراحل آماده‌سازی مصاحبه    142

چند توصیه به مصاحبه‌گران برای انجام مصاحبه‌ای موفق    143

تصمیمات انتخاب    145

چگونه سازمان‌ها کارکنان را انتخاب می‌کنند؟    145

انتقال تصمیمات    147

خلاصه    147

منابع    150

فصل 5        

ارگونومی و عوامل روانی- اجتماعی کار   155

مقدمه    156

قابلیت‌ها و محدودیت‌های انسان    156

جنبه‌های فیزیکی    157

جنبه‌های روانشناختی    159

توجه    160

توجه تقسیم شده    161

توجه تمرکز یافته    161

توجه انتخابی    162

ادراک    162

سطوح بالاتر پردازش    164

مدل‌های هنجار    164

مدل‌های توصیفی    165

مدل‌های تجویزی    165

حافظه    166

اجرای عمل    167

کاربران    167

نکات کلیدی    170

عوامل روانی- اجتماعی کار    171

تعاریف    173

نمونه‌هایی از PSFs    175

ارگونومی شغلی و PSFs    177

نتیجه‌گیری    179

منابع    179

فصل 6        

اندازه‌گیری و مدیریت عوامل روانی - اجتماعی کار  185

سنجش PSFs   186

اندازه‌گیری وضعیت‌های شناختی در آزمون و ارزیابی   188

تحلیل‌شناختی وظیفه   189

مقدمه   189

تحلیل شناختی وظیفه در گروه‌ها   191

CTA در محیط‌های C4i   193

مسائل مربوط به CTA   194

مرور روش‌های CTA   195

مرحله 1: مرور مطالعات پیرامون روش‌های CTA   195

مرحله 2: غربالگری روش‌های اولیه   198

مرحله 3: مرور و بررسی روش‌ها   199

1. تحلیل ‌شناختی کاربردی وظیفه (ACTA) (میلیتو و هاتن، 2000)   200

2. بررسی شناختی گام به گام (پولسن و همکاران، 1992)   206

3. روش تصمیم بحرانی (CDM) (کلین و همکاران، 1989)   207

4. روش رویداد بحرانی (فلاناگن، 1954)   208

5. تحلیل شناختی وظیفه (دوبویس و شالین، 2000)   211

6. تحلیل‌شناختی بار وظیفه (نیرینکس، 2003)   211

7. تحلیل‌ شناختی کار (ویسنته، 1999)   212

8. GOMS (کارد و همکاران، 1983)   214

9. تحلیل سلسله مراتبی وظیفه (HTA) (آنت و همکاران، 1971)   215

10. تحلیل کلامی (VPA)   215

11. ملزومات تصمیم گروهی (DRX) (کلینگر و هان، 2004)   217

چرا تصمیم‌گیری دشوار بود؟   220

خطاهای رایج   220

سرنخ‌ها و عوامل   222

راهبردها   222

منابع اطلاعات   222

تغییرات پیشنهادی   222

12. تحلیل‌شناختی وظیفه تیمی (TCTA) (کلین، 2000)   222

13. تحلیل وظیفه تیمی (TTA)   223

14. تحلیل مصاحبه‌ای و مشاهده‌ای   224

خلاصه و پیشنهاداتی برای CTA در سیستم‌های C4i   225

تعیین بارکاری ذهنی و هوشیاری موقعیتی   231

روش‌های اندازه‌گیری بارکاری ذهنی   235

سنجش‌های عمکرد   235

روش‌های روان- فیزیولوژیک   237

مقیاس‌های رتبه‌بندی   238

روش ذهنی ارزیابی بار کاری   240

شاخص بار کاری NASA   242

بررسی وضعیت کارکنان   244

روش‌های فرافکن   246

تحلیل زمان   247

نظریه زمان‌بندی   248

Pro-SWAT   249

اندازه‌گیری هوشیاری موقعیتی   249

سنجش‌های عملکرد   249

روش‌های روان- فیزیولوژیک   251

مقیاس‌های درجه‌بندی   252

تکنیک درجه‌بندی هوشیاری موقعیتی   252

مقیاس درجه‌بندی هوشیاری موقعیتی   253

SA-SWORD   254

روش‌های مبتنی بر دانش   254

خلاصه   257

مدیریت و کنترل PSFs   258

منابع   259

فصل 7        

استرس شغلی، نظریه‌ها و مدل‌های موجود    271

مقدمه   272

تئوری‌ها و مدل‌های استرس   279

تئوری استرس به عنوان پاسخی درونی   279

تئوری عوامل محیطی استرس   281

مدل استرس به عنوان کنشی متقابل   282

تئوری کنترل (اسپکتور، 1998)   284

تئوری‌های سایبرنتیک (فرمان‌شناسی) (کامینگز و کوپر، 1998؛ ادواردز، 1998)   285

مدل اجتماعی- محیطی (مدل میشیگان)   287

مدل تناسب شخص- محیط   288

مدل نیاز- کنترل   289

نظریة عدم‌توازن بین تلاش و پاداش (زیگریست، 1996)   289

مدل ASSET   290

استرس شغلی   292

علت‌های استرس   294

عوامل استرس مرتبط با کار   295

دلایل استرس فردی/ شخصیتی   300

روان‌رنجوری و باثباتی: مضطرب‌های نگران   300

حوزة کنترل: جبر و اختیار   300

رفتار نوع الف: مدیر بی‌تاب و رقابتی   301

راهبردهای وفق دادن: وفق‌دهندة ضعیف   302

مثبت‌گرایی: مانعی در برابر استرس   303

سرسختی: استرس به عنوان یک چالش   304

پیامدهای استرس6   305

نتیجه‌گیری   306

منابع   307

فصل 8        

اندازه‌گیری و مدیریت استرس   311

اندازه‌گیری و ارزیابی استرس   312

سطوح استرس در مشاغل   314

نکات کلیدی- کاربردی برای کارفرمایان   314

مدیریت استرس   315

روش‌های فردی   315

تغییر سبک زندگی (رژیم غذایی و ورزش)   315

آرام‌سازی و مراقبه شهودی   315

خود درمانی شناختی   315

رفتار درمانی   316

روش‌های سازمانی   316

تغییراتی در ساختار/کارکرد سازمان   316

مسئولیت‌ها و وظایف کارفرمایان در رابطه با استرس   317

1. شناسایی شواهد استرس   318

2. پیشگیری از استرس   318

3. مدیریت استرس   318

4. توانبخشی   319

وظایف مدیریت ارشد: رویکرد عوامل انسانی   319

ویژگی‌های سازمانی   319

طراحی مجدد شغل   320

راهکارهای مدیریت استرس   320

سلامت و ایمنی در کار   323

روانشناسی غیبت از کار   324

مدل‌های غیبت از کار   327

نتیجه‌گیری   328

نکات کلیدی برای کارفرمایان   329

1. شناسایی و تعیین استرس زاهای محیط کار   329

2. سنجش و ارزیابی استرس   329

3. راهکارهای حذف/ کاهش و کنترل استرس   331

4. پایش و بررسی   332

منابع 332

فصل 9        

کیفیت زندگی کاری    335

مقدمه   336

کیفیت زندگی شغلی   336

ابعاد کیفیت زندگی شغلی   339

1. ایمنی و بهداشت کار   339

2. ساعات کار و نوبت کاری   339

3. امنیت شغلی و پیشرفت در کار   340

4. برخورد عادلانه و میزان جذب کارکنان در سازمان   340

5. مشارکت کارکنان در تصمیم‌گیری   340

6. محتوای کار و تحقق ظرفیت‌های کاری کارکنان   341

7. تغییرات در سازمان کار   341

8. پاداش کافی و عادلانه   341

9. مسئولیت اجتماعی   341

10. کار، خانواده و اوقات فراغت   342

11. منزلت‌های شغلی و طبقه‌بندی کارکنان   342

ارتباط کیفیت زندگی شغلی با تعهد و رضایت شغلی   342

کیفیت زندگی شغلی و بهره‌وری   343

رضایت شغلی؛ معیاری برای کیفیت زندگی شغلی   344

اندازه‌گیری رضایت شغلی   345

شاخص توصیف شغل (JDI)   346

پرسشنامه رضایت مینه سوتا (MSQ)   347

مقیاس رضایت شغل کلی (JID)   347

گستره رضایت شغلی   348

شغل، شکلی از رضایت   350

ویژگی‌های شخصی و رضایت شغلی   350

ارتقای کیفیت زندگی شغلی   354

الف) اقدام به بهسازی براساس مشارکت   354

ب) توجه همزمان به ملاحظات فنی و اجتماعی سازمان   355

ج) تأکید بر اینکه نباید فقط به تغییر شرایط محیط یا مقررات استخدامی اکتفا کرد   355

منابع   356

فصل 10        

مطالعه و بررسی حادثه‌آفرینی    361

مقدمه   362

حوادث و شبه حوادث   362

مفهوم حادثه   362

ادراک ریسک و رفتار   363

خطای انسانی   366

خطا و حوادث   366

مطالعه موردی 1: آنالیز یک حادثه   368

مفهوم خطاها   370

مدیریت خطای انسانی   374

قوانین   377

دیدگاه تاریخی   377

قانون ایمنی و سلامت شغلی (1970)   378

قانون آمریکاییان از کارافتاده (ADA) (1990)   379

عنوان اول: استخدام   379

عنوان دوم: خدمات عمومی   379

عنوان سوم: متناسب‌سازی عمومی   380

عنوان چهارم: مخابرات   380

عنوان پنجم: متفرقه   380

قانون تبعیض ناتوانی (DDA) (1995)   380

مرحله اول   381

مرحله دوم   381

مرحله سوم   381

تجهیزات کامپیوتری   381

خلاصه   382

طراحی سیستم کاری سالم و ایمن   384

نکات کلیدی   388

منابع   389

فصل 11        

پرسشنامه‌های شغلی - سازمانی، شخصیت، سلامت (عمومی و روانی)، عوامل روانی - اجتماعی کار و فرهنگ ایمنی  395

مقدمه   396

(الف) پرسشنامه‌های شغلی و سازمانی   396

11-1    پرسشنامه استرس شغلی بلکیک   396

منابع   408

11-2    پرسشنامه میزان و منابع استرس شغلي   408

شواهد مربوط به روايي و اعتبار پرسشنامة میزان و منابع استرس شغلي (دیویس و همکاران)   409

پرسشنامه سنجش استرس شغلی کارکنان   410

(فرم الف)- میزان   410

پرسشنامه سنجش استرس شغلی کارکنان   412

فرم (ب)- منابع   412

منابع   414

11-3    پرسشنامه عمومی استرس شغلي موسسه ملی ایمنی و سلامت حرفه‌ای (NIOSH)   414

استرس شغلی و دستور کار ملی در زمینه پژوهش‌های حرفه‌ای (NORA)   415

پرسشنامه عمومي استرس شغلي NIOSH   415

4. فرصت‌های استخدام   418

5. سلامت عمومي   418

6. اطلاعات عمومي شغل   419

7. وضعیت سلامت   420

8. الزامات شغل   421

9. رضایت شغلي   422

10. نیازهای ذهني   422

11. فعالیت‌های غیرکاری   423

12. سایر اطلاعات سلامتي   423

13. محیط فیزیکي   425

14. مشکلات کار   425

15. حمایت اجتماعي   426

16. خطرات ناشي از کار   426

17. محدودیت‌های کاری   427

18. حجم کار و مسئولیت   427

19. شغل شما   428

20. آینده شغلي   429

منبع   430

11-4    مقیاس عدم توازن تلاش- پاداش   430

مقیاس عدم توازن تلاش- پاداش   431

مقیاس عدم توازن تلاش- پاداش   431

11-5    پرسشنامه رضایت شغلی   432

شواهد مربوط به اعتبار و روايي پرسشنامة رضايت شغلي (55 سؤالي)   433

پرسشنامه شاخص توصیف شغلی (JDI-55)   434

منبع   436

11-6    پرسشنامه خودكارآمدي عمومي   436

شواهد مربوط به پايايي و روايي مقياس خودكارآمدي   437

پرسشنامه خودکارآمدی عمومی   437

منبع   438

11-7    پرسشنامه حمايت اجتماعي   438

شواهد مربوط به اعتبار و روايي پرسشنامه حمايت اجتماعي   439

پرسشنامه حمایت اجتماعی   439

منبع   440

11-8    پرسشنامه عملکرد شغلی   440

شواهد مروبط به اعتبار و روایی پرسشنامه   440

پرسشنامه عملکرد شغلی   441

منبع   441

11-9    پرسشنامه فرسودگی شغلی مَسلَچ   442

پرسشنامه فرسودگی شغلی   442

پرسشنامه فرسودگی شغلی   444

منبع   445

11-10    پرسشنامه فرهنگ سازمانی هوفستد   446

پرسشنامه فرهنگ سازمانی   446

11-11    پرسشنامه عوامل شغلی- سازمانی محیط کار   448

1. اطلاعات فردی   449

2- ویژگی‌های محیط کار شما   450

3- زمان‌بندی کار   453

4- اطلاعات سلامت   456

5- به‌زیستی اجتماعی   459

منبع   460

(ب) پرسشنامه‌های شخصیت   460

11-12    تست نئو/ پرسشنامه پنج عاملی شخصیت (NEOPI)   460

پاسخنامه تست نئو (پرسشنامه پنج عاملی شخصیت)   462

11-13    پرسشنامه شخصیت آیزنک   465

(ج) پرسشنامه‌های سلامت (عمومی و روانی)   469

11-14    پرسشنامه سلامت عمومی   469

شواهد مربوط به اعتبار و روايي پرسشنامة سلامت عمومي (60 سؤالي)   470

پرسشنامه سلامت عمومی   471

منابع   475

پرسشنامه سلامت عمومی   475

11-15   مقیاس افسردگی مرکز مطالعات همه‌گیرشناسی (CES-D)   477

شواهد مربوط به اعتبار و روایی مقیاس افسردگی مرکز مطالعات همه‌گیرشناسی (CES-D)   477

مقیاس افسردگی مرکز مطالعات همه گیرشناسی (CES-D)   478

11-16    مقیاس اضطراب اشپیل‌برگر   479

پرسشنامه ارزیابی از خود   480

منبع   482

(د) پرسشنامه‌های عوامل روانی - اجتماعی کار   482

11-17    مدل هرسی و گلد اسمیت (ACHIEVE)   482

پرسشنامه عوامل روانی - اجتماعی (هرسی و اسمیت - مدل اچیو)   483

پرسشنامه عوامل روانی- اجتماعی(بهره‌وری)   489

منابع   491

11-18    پرسشنامه شاخص خستگی چندبُعدی (MFI)   491

پرسشنامه سنجش خستگی چند بُعدی   493

11-19    پرسشنامه خستگی شغلی سوئدی   494

پرسشنامه خستگی شغلی سوئدی (SOFI)   495

11-20   پرسشنامه کیفیت زندگی   496

پرسشنامه کیفیت زندگی   497

منبع   502

11-21    پرسشنامه کیفیت زندگی کاری   502

پرسشنامه کیفیت زندگی کاری   503

منبع   505

11-22    پرسشنامه فرهنگ ایمنی   505

پرسشنامه فرهنگی ایمنی   505

نظرات کاربران درباره کتاب روانشناسی کار و ارگونومی اثر طباطبائی و قانع ناشر دانش بنیاد

ارسال نظر درباره کتاب روانشناسی کار و ارگونومی اثر طباطبائی و قانع ناشر دانش بنیاد

لطفا توجه داشته باشید که ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

نام *

ایمیل *

متن نظر *

ارسال این متن به صورت ایمیل خصوصی به مدیر سایت (سوال یا نظر در مورد کتاب)

کد امنیتی (به اعداد انگلیسی وارد شود) *